آدرس صفحات
روانشناسی خانواده
دسته : آموزش روانشناسی
.jpg)
شرح
تعریف خانواده
نخستین نهاد اجتماعی و بسیار مهم در جامعه خانواده می باشد . همه ی انسانها در خانواده چشم می گشایند و در خانواده چشم فرو می بندند . خانواده رکن اصلی حیات اجتماعی محسوب شده و فارغ از وظیفه ی تولد و بقا نسل و همچنین فرزند پروری وظایف مختلف دیگری بر عهده دارد . بنابراین خانواده ، گروه اجتماعی و واسطه ای است که قبل از ورود هر فرد به جامعه نقش مهمی در انتقال هنجارها و عملکرد در جامعه دارد . از طرف دیگر از آنجا که خانواده با نظام جامعه در ارتباط تنگاتنگ می باشد ، موقعیت هر فرد نیز مبتنی بر موقعیت خانواده اش در اجتماع خواهد بود.
خانواده واحدی بیولوژیکی و اجتماعی می باشد که تشکیل آن بر پایه ی پیوند زناشویی بوده که طبق آن افراد دارای رابطه ی نسبی می باشند .
اهمیت خانواده
مهمترین رکن اجتماعی شدن افراد در زندگی ، تجارب دوران کودکی آنها در بین خانواده و محیط خانوادگی می باشد . فضای خانواده مملو از فداکاری و گذشت ، مهربانی و عطوفت و گاها توام با خشم و ... است . کودکان یک خانواده در جریان اجتماعی شدن ، تمامی این عواطف را در کنار افراد خانواده ی خود تجربه می کنند . اعضای خانواده ، آنچنان وابسته به هم هستند که هر مشکلی از یکی از اعضای خانواده به صورت کاملا مستقیم زندگی دیگر افراد خانواده را تحت الشعاع قرار می دهد .
از طرف دیگر به علت تمامی این تاثیرات و نفوذ خانواده در فرد ، گاهی از خانواده و شرایط موجود در آن برای درمان اختلالات استفاده می شود . به همین دلیل است روان درمانگران گاها برای درمان یک فرد تمامی افراد خانواده ی وی را ملاقات می کنند .
شغل روانشناسی
علم و دانش مطالعه ی رفتار و عملکردها و همچنین فرآیندهای ذهنی موجودات زنده خصوصا انسان بر اساس روش ها و اصول علمی می باشد . از آنجایی که منشا کلیه ی فعالیت ها و عملکردهای انسان ، فکر و اندیشه آن می باشد ، شناخت ،بررسی افکار و دلایل علمی بروز رفتارها بسیار مهم و ضروریست .
رسالت مهم روانشناسان شناخت افکار و دلایل بروز رفتارها در شرایط خاص می باشد .
روانشناسان ، شخصیت ، رفتار ، انگیزش ، روابط بین فردی ، دلایل بروز رفتار های خاص در انسان را به شکلی کاملا حرفه ای و تخصصی زیر نظر قرار داده و انها را در غلبه بر مشکلاتشان و کنترل عواطف و هیجانات ناگهانی یاری می کنند.
مشاوره قبل ازدواج و نقش و ضرورت آن در تشکیل خانواده
مطابق با شواهد و تجارب موجود ، ازدواج یکی از مهمترین رویدادهای زندگی هر فرد محسوب شده و نتیجتا واجد توجه و اهمیت خاص خود می باشد . با توجه به اهمیت ازدواج و تشکیل خانواده به عنوان نهاد اجتماعی و همچنین تاثیر آن بر تداوم زندگی و استحکام خانواده و برخورداری از زندگی سالم همراه با آرامش و خرسندی ، ضروریست که جوانان قبل از تصمیم گیری در مورد این مهم ، از خدمات مشاوره ی قبل از ازدواج بهره مند شوند تا بدین شکل بتوانند از تمامی شرایط ، وظایف و حقوق خود مطلع شوند . امروزه جوانان در آستانه ی ازدواج با مدد مشاوره ی ازدواج می توانند با آرامش بیشتر و اطمینان فزاینده ای در این راه قدم برداشته و زندگی موفقی را تشکیل دهند .
مشاوره ی خانواده نه تنها بر خانواده درمانی موثر بوده بلکه در درمان و تصحیح رفتارهای غلط و نامطلوب زن و شوهر و همچنین پیشگیری از بروز آشفتگیها و نابسامانیهای زندگی زناشویی و حفظ رفتارهای مطلوب و شرایط و موقعیتهای پویا جایگاه ویژه ای دارد .
روانشناسان کودک
بدون هیچ شک و ابهامی یکی از مهمترین دوران شکل گیری شخصیت انسان و موثرترین آن ، دوران کودکی است که در این زمان پایه و اساس شخصیت هر فرد شکل گرفته و اصول زندگی اش را تشکیل می دهد .
امروزه با توجه به تحقیقات و مطالعات انجام شده ، ثابت شده است که کودکان در این دوران تنها به مراقبتهای جسمانی و بدنی نیاز ندارند بلکه باید به روح آنها که شامل کلیه ی جنبه های عاطفی ، هوشی ، اجتماعی ، عاطفی و شخصیتی می باشد نیز توجه کافی مبذول داشت .
تمامی این جنبه ها ، اساس و پایه ی زندگی یک فرد را تشکیل می دهند که در ابتدا و در دوران طفولیت و کودکی باید در چگونگی شکل گیری آنها نهایت دقت را به کار برد . چرا که این اصول شخصیتی از دوران کودکی پایه گذاری می شوند . روانشناسی خانواده ، مشتمل بر مطالعه در حوزه های مختلف می باشد که عبارتند از : پیوند زناشویی و ازدواج ، خانواده ، روابط بین زن و شوهر ، روابط پدر و مادر و فرزندان ، مشکلات خانوادگی ، طلاق و ....
هر کدام از این حوزه ها مطالعات وسیعی را در بر می گیرد .
خانواده در واقع نهاد اجتماعی کوچک و چند بعدی می باشد که دارای پیچیدگیهای مخصوص به خود بوده و شرایط خاص خود را دارد . افراد یک خانواده که دائما در حال تعامل و زندگی با یکدیگر هستند تاثیر متقابلی بر رفتارهای یکدیگر داشته و باید بر اینگونه تاثیرات متقابل رفتاری توجه ویژه ای داشت .
خانواده نهادی پویا بوده که تعریفی که امروزه برای آن ارایه می شود با نیم قرن پیش تفاوت بسیاری دارد و مطمئنا با گذشت زمان تعریف فعلی آن نیز متحول خواهد شد . بنا براین تعاریف و تغییرات چشمگیر حاصله در آن ، مطالعات روانشناسی خانواده نیز بر همین نسبت دچار تحول و دگرگونی خواهد شد . تحولات در مطالعات روانشناسی خانواده باید به گونه ای باشد که نتایجی قابل استناد و کارآمد حاصل کند .
مطئنا با گذشت زمان و تغییراتی که در آداب و سنن و فرهنگ هرمرز و بوم حاصل می شود ، روانشناسی خانواده و استانداردهای آن دستخوش تغییر می شود .
روانشناسی خانواده با استفاده از تحقیقات دیگر حوزه های روانشناسی مربوط به نهاد خانواده و بررسی مشکلات و موانع آن با هدف بهبود روابط خانواده و افزایش سطح بهداشت روانی ، راهکارهایی ارایه می دهد که عمل به آنها در دراز مدت باعث انسجام و استحکام پیوند زناشویی و روابط خانوادگی و فرزندان و ... می شود .
با توجه به اهمیت این نهاد کوچک اجتماعی در جامعه و نقش مهمی که در ایجاد هنجارهای اجتماعی ایفا می کند ، روانشناسی خانواده و اعمال تمامی راهکارهای آن بر تعامل مناسب و بهنجار خانواده ، نقش به سزایی در سلامت جامعه و همچنین حفظ استحکام خانواده دارد .
فصل اول - خانواده
- تعریف خانواده
- انواع خانواده
- اهمیت خانواده
- کارکردهای خانواده
- خانواده از منظر اسلام
فصل دوم - روانشناسی خانواده
- تاریخچه خانواده درمانی
- انواع نظریه های خانواده درمانی
- خانواده درمانی مبتنی بر رویکرد روان تحلیلی
- خانواده درمانی مبتنی بر رویکرد تجربیاتی
- رویکرد ساختارنگر در خانواده درمانی
- رویکرد استراتژیک در خانواده درمانی
- رویکرد متمرکز بر راه حل در خانواده درمانی
فصل سوم - فرزند پروری
- سبک های فرزندپروری
- نگرش های فرزندپروری
- طبقه اجتماعی و سبک فرزندپروری
- فرهنگ و فرزندپروری
فصل چهارم - تعارضات خانوادگی و تاثیر آن
- انواع تعارضات خانوادگی
- تعارضات زناشویی
- تعارضات والدین با فرزندان
- علت شناسی اختلافات خانوادگی
- تاثیر تعارضات خانوادگی بر روابط زناشویی
- تاثیر تعارضات خانوادگی بر روابط والدین با فرزندان
- راهکارهای حل تعارضات خانوادگی
فصل پنجم - گام هایی برای حل مسائل مهم زندگی
- علت یابی و راهیابی مسائل خانوادگی
- تعریف زوج درمانی
- شیوه های مورد استفاده در زوج درمانی
- سیستم ها و الگوهای خانوادگی
- زوج‌درمانی رفتاری
- زوج‌درمانی با تمرکز عاطفی
- زوج‌درمان روان‌پویشی
- فرد و زوج
- نقش مشاور در زوج درمانی